Η Google κατέχει μια κυρίαρχη θέση στην καθημερινή ροή πληροφοριών, με εκατομμύρια αναζητήσεις να πραγματοποιούνται κάθε δευτερόλεπτο. Με αυτήν την επιρροή, καταφέρνει να συνδυάσει δύο φαινομενικά αντίθετες ανάγκες: από τη μία, να εξυπηρετεί το αίτημα των χρηστών παρέχοντας ακριβώς την πληροφορία που αναζητούν, και από την άλλη, να διατηρεί την αντικειμενικότητα και την ουδετερότητα. Παρόλα αυτά, ο τρόπος λειτουργίας των αλγορίθμων της δεν είναι πάντοτε πλήρως ανεπηρέαστος από προκαταλήψεις, και αυτό έχει εγείρει ανησυχίες γύρω από τη διαμόρφωση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο.
Η Google, μέσα από εργαλεία όπως το Featured Snippet, το οποίο αντλεί και προβάλλει σύντομες απαντήσεις από αξιόπιστες πηγές, φαίνεται να προσαρμόζει τις απαντήσεις της σύμφωνα με αυτό που ο χρήστης αναζητά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έναν «χώρο ηχούς» (echo chamber), όπου οι χρήστες εκτίθενται μόνο σε πληροφορίες που συμφωνούν με τις δικές τους απόψεις, ενώ αντίθετες πληροφορίες απομακρύνονται. Για παράδειγμα, η Sarah Presch, ειδικός σε θέματα SEO, παρατήρησε πώς το σύστημα της Google παρουσίαζε αντικρουόμενα στοιχεία για το θέμα της επίδρασης του καφέ στην αρτηριακή πίεση, βασιζόμενο στο ίδιο άρθρο από την Κλινική Mayo, χωρίς να καθοδηγεί τον χρήστη προς μια ενιαία άποψη. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση των πεποιθήσεων του χρήστη και τη δυσκολία εύρεσης αντικρουόμενων απόψεων.
Η ενσωμάτωση και η ενίσχυση αυτής της «προκατάληψης επιβεβαίωσης» (confirmation bias) στον αλγόριθμο της Google είναι ένα φαινόμενο που απασχολεί τους ερευνητές και εντείνει τη συζήτηση γύρω από το ρόλο που διαδραματίζουν οι διαδικτυακές πλατφόρμες στον κατακερματισμό της πληροφόρησης. Σε έρευνες που εξετάζουν το φαινόμενο των «filter bubbles», αναδεικνύεται ότι ο αλγόριθμος της Google τείνει να προτείνει περιεχόμενο με βάση τις προτιμήσεις και τις προηγούμενες αναζητήσεις του χρήστη. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ένας χρήστης που ενδιαφέρεται για μια συγκεκριμένη πολιτική άποψη, για παράδειγμα, είναι πιθανότερο να δει πληροφορίες που επιβεβαιώνουν αυτήν την άποψη, ενώ οι αντίθετες απόψεις να καταλήγουν στη «σκοτεινή πλευρά» της αναζήτησης, όπου σπάνια φτάνουν οι περισσότεροι χρήστες.
Ωστόσο, η Google ισχυρίζεται ότι οι αλγόριθμοί της απλώς προσπαθούν να ταιριάξουν τα ερωτήματα με τις καλύτερες δυνατές απαντήσεις και ότι οι χρήστες έχουν την ελευθερία να εξετάσουν μια ποικιλία απόψεων. Η εταιρεία απορρίπτει την ιδέα ότι τα φίλτρα της μπορούν να περιορίσουν την πληροφόρηση, επισημαίνοντας ότι οι χρήστες διαμορφώνουν την εμπειρία τους με το να επιλέγουν τα αποτελέσματα που ταιριάζουν στις προτιμήσεις τους. Παρόλα αυτά, ακόμα και αν ο αλγόριθμος απλώς ανταποκρίνεται στα κλικ των χρηστών, αυτό δημιουργεί ένα σύστημα αυτοτροφοδότησης, όπου οι πιο δημοφιλείς πληροφορίες καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις.
Εν κατακλείδι, η Google ως «πύργος πληροφοριών» διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση της σύγχρονης γνώσης, επηρεάζοντας άμεσα την πρόσβασή μας σε πληροφορίες και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις κοινωνικές, πολιτικές και επιστημονικές εξελίξεις. Αν και οι χρήστες φέρουν την ευθύνη να αναζητούν ποικίλες και αντικρουόμενες απόψεις, το σύστημα που διαμορφώνουν οι μηχανές αναζήτησης όπως η Google έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει, ή και να αποκλείσει, την ουσιαστική κατανόηση των ζητημάτων. Η πρόκληση λοιπόν είναι η δημιουργία αλγορίθμων που να προάγουν την ευρύτερη αντίληψη και όχι μόνο την επιβεβαίωση των ήδη υπαρχόντων απόψεων των χρηστών.
